Pracujące z trudem i szybko zużywające się piły taśmowe, trakowe i tarczowe to utrapienie wielu zakładów obróbki drewna. Jak zaradzić tym problemom? Przede wszystkim – trzeba prawidłowo ostrzyć, co oznacza rygorystyczne przestrzeganie schematu: słaby, lekki szlif (parę iskier) z czoła zęba (płaszczyzny natarcia), a intensywny, silny szlif z góry zęba (płaszczyzny przyłożenia). W połączeniu z profesjonalnym sprzętem (ostrzarki i myjki) taka technika ostrzenia zagwarantuje efektywną i długotrwałą pracę pił.
Krok pierwszy – szkolenie
Firma Zakład Metalowy Drozdowski jest znana i ceniona na polskim rynku już od wielu lat, oferując szeroki asortyment maszyn do obróbki drewna. Ważny obszar produkcji przedsiębiorstwa stanowią myjki i ostrzarki do pił, które oferowane są „w pakiecie” z kompleksowym przeszkoleniem w zakresie prawidłowego ostrzenia. Jest to o tyle ważne, że w przypadku nieprzestrzegania wspomnianego powyżej schematu prawidłowego ostrzenia, skraca się żywotność pił i spada efektywność cięcia drewna. Po każdym nieprawidłowym ostrzeniu zęby piły zaczynają uzyskiwać zły profil, ponadto ciągle maleje kąt natarcia zęba i zaczyna on odbiegać od tego ustawionego na ostrzarce, a ściernica uzyskuje zły profil (przy prawidłowej pracy operatora ściernica układa się samoczynnie do profilu zęba, jaki maszyna ma zadany). Każde kolejne ostrzenie to nakładanie się na siebie powyższych błędów, co prowadzi do całkowitej deformacji zębów oraz ściernicy i w końcowym efekcie do niewłaściwej pracy pił, a w przypadku pił taśmowych – do ich szybkiego pękania. Dlatego, jeśli zależy nam na utrzymaniu wysokiej jakości cięcia i jak najdłuższej żywotności pił, warto postawić na profesjonalne, sprawdzone maszyny do ostrzenia, a także przejść szkolenie na temat właściwego przeprowadzania tego procesu.
Krok drugi – oczyszczenie piły
Zanim przystąpimy do ostrzenia, konieczne jest dokładnie oczyszczenie piły z żywic i klejów, co zagwarantuje właściwe przeprowadzenie całego procesu oraz pozwoli uzyskać wysoką jakość cięcia. Zamiast czasochłonnego i żmudnego czyszczenia ręcznego, cały ten proces można przeprowadzić na specjalnych urządzeniach, które znajdziemy w ofercie firmy ZM DROZDOWSKI. Są to specjalne myjki, przeznaczone zarówno do pił tarczowych (MP-800), jak i do pił taśmowych (MT-5). W obu urządzeniach czyszczenie odbywa się mechanicznie za pomocą zestawu stalowych szczotek tarczowych z użyciem emulsji wodnej, ale bez jakichkolwiek środków żrąco-myjących. Myjka MP-800 umożliwia czyszczenie pił o średnicach 300-800 mm, a szerokość czyszczonego obwodu piły wynosi 100 mm. Urządzenie wyposażone jest w silnik główny o mocy 0,55 kW/400V, elektropompkę (0,16 kW/400V) oraz zestaw 12 stalowych szczotek o średnicy 160-175 mm. Regulacja czasu pracy programu wynosi 20 s do 10 min.
Myjka pił taśmowych MT-5 pozwala na skuteczne oczyszczenie z żywic i klejów pił taśmowych o długości od 3800-5000 mm i szerokości 30-60 mm. Czas czyszczenia piły wynosi 2-3 min. Urządzenie ma wbudowany silnik o mocy 0,55 kW/400V i elektropompkę 0,18 kW/400V. Wyposażone jest w zestaw stalowych szczotek czyszczących o średnicy 160-175 mm.
Krok trzeci – ostrzenie piły
Po oczyszczeniu pił z żywic i klejów można rozpocząć proces ostrzenia. W ofercie firmy ZM Drozdowski znajdują się ostrzarki przeznaczone do różnego typu pił, umożliwiające ostrzenie automatyczne, półautomatyczne lub manualne.
W przypadku pił trakowych świetnie sprawdzi się ostrzarka OS-2M, która po wyposażeniu w dodatkowe akcesoria może posłużyć także do ostrzenia szerokich pił taśmowych oraz tarczowych rozwieranych lub stellitowych. Wysokość ostrzonych zębów może wynosić 5-35 mm. W przypadku pił trakowych ich maksymalna długość to 1800 mm, a szerokość 70 do 180 mm; w przypadku pił taśmowych maksymalna długość to 12 m, a szerokość od 55 do 240 mm. Możliwe średnice pił tarczowych to 250-900 mm (na zamówienie nawet do 1500 mm).
Urządzeniem, które pozwala na szybkie, automatyczne ostrzenie pił tarczowych z węglikiem spiekanym o różnych typach uzębień i średnicach od 100 do 1000 mm jest ostrzarka OSW-5A i OSW-5AX. Moduł elektroniczny umożliwia programowanie ilości ostrzeń zęba, po czym cykl ostrzenia zostaje samoczynnie zatrzymany, a prawidłowe chłodzenie strefy ostrzenia zęba zapewnia elektropompka. Model OSW-5AX różni się od modelu OSW-5A jedynie funkcją ostrzenia płaszczyzn skośnych przyłożenia do 45 stopni, pozostałe parametry obu typów są identyczne.
W ofercie firmy ZM DROZDOWSKI znajduje się także manualna ostrzarka do pił tarczowych z węglikiem spiekanym – model OSW-5M, która sprawdzi się przy wielu różnych typach uzębienia. Zakres średnic pił wynosi od 100 do 600 mm. Posuwy robocze wykonywane są ręcznie przez obsługującego za pomocą dźwigni. W trakcie zbliżania się ściernicy do zęba ostrzonego następuje samoczynne zaciśnięcie piły, umożliwiające stosowanie dużych naddatków na szlifowanie. Ostrzarka jest wyposażona w elektropompkę do chłodzenia strefy ostrzenia zęba oraz w stanowiskowe oświetlenie 24V.
W cyklu półautomatycznym pracuje z kolei ostrzarka do pił taśmowych OW-4. Szerokość ostrzonych pił to 15 – 60 mm. Płynna regulacja skoku ściernicy (góra-dół) daje możliwość ustawienia różnych wysokości zęba, natomiast wielkość podziałki zęba jest przystosowana w standardzie do podziałki 22 mm (inne podziałki na indywidualne zamówienie). Zmiany parametrów zęba dokonuje ręcznie operator. Tarcza ścierna otrzymuje napęd od silnika elektrycznego, natomiast posuw piły napędzany jest przez motoreduktor. Maszyna posiada krzywkę, która umożliwia uzyskanie wielu modyfikacji profilu zęba poprzez różne kombinacje położenia zabieraka. Jeden obrót krzywki zamyka cykl ostrzenia jednego zęba. Ostrzarka wyposażona jest w pompkę do chłodzenia zęba podczas procesu ostrzenia.
Rozwinięciem powyższego modelu jest ostrzarka OWM-4M. Umożliwia ona ostrzenie dowolnych kształtów zęba z podziałką od 4 do 38 mm. Po zastosowaniu dodatkowego wyposażenia można na niej ostrzyć również piły do małych pilarek ramowych pionowych (jak PRP-58 firmy Drozdowski), piły do mini-gatrów (Neva itp.) oraz piły tarczowe rozwierane lub stellitowe o średnicy od 100 do 350mm.
Ostrzarki OS-2M, OW-4 oraz OWM-4m standardowo wyposażone są w ściernicę ceramiczną, która układa się samoczynnie do profilu zęba jaki ostrzarka ma zadany i nie wymaga dodatkowego ręcznego profilowania przez operatora, pod warunkiem że przestrzega on elementarnych zasad ostrzenia. Nowa ściernica uzyskuje właściwy profil już po około 30 minutach pracy. Bardzo ważne jest również dobranie ściernicy pod względem twardości i ziarnistości. Parametry ściernicy podaje producent na podstawie charakterystyki ostrzarki, tzn. prędkości obrotowej wrzeciona, łożyskowania wrzeciona oraz rodzaju ostrzonych pił. Jeśli ściernica zbyt łatwo „przypala” piłę (nawet na cienkim szlifie), należy zastosować ściernicę o klasę miększą lub grubsze ziarno. Jeśli natomiast zbyt szybko się „sypie”, konieczna jest zmiana o klasę twardszą lub drobniejsze ziarno. Kolor ściernicy nie jest ważnym parametrem w przypadku ostrzenia w/w typów pił.
Ostrzarki OW-4 i OWM-4M mogą być również szybko przestawione w funkcję pracy ze ściernicą borazonową. Jednak ZM DROZDOWSKI nie poleca stosowania borazonu użytkownikom, którzy posiadają piły taśmowe o różnorodnych kątach natarcia i wysokościach zęba stosownie do drewna miękkiego oraz twardego, gdyż wówczas uciążliwe, czasochłonne i kosztowne staje się wymienianie ściernic borazonowych na ostrzarce.
Fot. ZM DROZDOWSKI
