Inspirujące przykłady zastosowania amerykańskiego drewna liściastego
Wybór materiału, z którego zostanie wykonana podłoga, to dla wielu architektów pierwszy krok w projektowaniu wnętrza. To właśnie rodzaj i kolor podłogi ma duży wpływ na to, jak będą następnie wyglądały kolory ścian, meble oraz pozostałe elementy wystroju pomieszczenia. Podłoga powinna oddawać charakter danego miejsca i w zależności od niego podkreślać na przykład jego wysoki standard, klasykę, nowoczesność, wyrafinowanie czy elegancję. Jednak zdecydowanie najważniejszym czynnikiem w przypadku obiektów użyteczności publicznej o dużym natężeniu ruchu jest trwałość i wytrzymałość podłogi. Czy istnieje jeden materiał, który spełniałby wszystkie te wymagania?
Od wieków podłogi drewniane były układane zarówno w domach prywatnych, jak i budynkach użyteczności publicznej. Architekci doskonale wiedzą, że z uwagi na dużą wytrzymałość drewna oraz możliwość poddawania go renowacjom, drewniana podłoga może przetrwać dziesiątki lat w doskonałym stanie.
Według Davida Venables, dyrektora europejskiego oddziału AHEC, organizacji promującej różne zastosowania amerykańskiego drewna liściastego, drewniana podłoga jest doskonałą inwestycją. „Kiedy architekt decyduje się na wybór materiału, który mógłby wykorzystać na podłogach w miejscach użyteczności publicznej, musi mieć pewność, że oddaje on charakter i podkreśla standard danego miejsca. Jednocześnie chce, by wraz z upływem czasu podłoga nie zmieniała swoich właściwości, była trwała i wciąż znakomicie wyglądała. To właśnie dlatego drewno jest świetnym rozwiązaniem. Łączy w sobie wytrzymałość, długowieczność i atrakcyjny wygląd”.
Jedną z najważniejszych zalet amerykańskich lasów liściastych jest bardzo duża różnorodność występujących w nich gatunków drzew. To z nich pochodzą jedne z najbardziej atrakcyjnych wizualnie gatunków drewna, które świetnie prezentują się na podłogach. W Europie dużą popularnością cieszą się podłogi z białego dębu amerykańskiego, jesionu i czarnego orzecha amerykańskiego. Stopniowo rośnie też grono zwolenników czerwonego dębu amerykańskiego, gatunku z powodzeniem stosowanego w Stanach Zjednoczonych od ponad stu lat. Za oceanem do wykonania podłóg powszechnie stosuje się także twardy klon, jeden z najtwardszych, a jednocześnie najbardziej odpornych na ścieranie gatunków drewna na świecie. Jest on zwykle wykorzystywany do układania podłóg w halach sportowych oraz innych miejscach użyteczności publicznej o dużym natężeniu ruchu. Ogromny potencjał ma także orzesznik amerykański, odznaczający się dużą wytrzymałością, a także interesującą kombinacją odcieni.
Co bardzo ważne w przypadku podłóg z drewna, można je wykańczać bejcą, lakierem i powłokami ognioodpornymi, aby spełniały nawet najbardziej surowe przepisy prawa budowlanego. Na rynku dostępny jest szeroki wybór tego rodzaju środków, które zwiększają trwałość i długowieczność drewna. Dzięki temu nawet mniej twarde gatunki, takie jak czarny orzech czy wiśnia amerykańska, są coraz częściej wykorzystywane na podłogach w budynkach o dużym natężeniu ruchu. Ponadto amerykańskie drewno liściaste jest prawdziwie ekologicznym surowcem, który w przeciwieństwie do wielu innych materiałów budowlanych odznacza się niskim śladem węglowym. Wpisuje się to w popularną koncepcję zrównoważonego budownictwa.
Polacy gustują w naturalnych materiałach, a drewno postrzegają jako prestiżowy surowiec. Przywiązują dużą wagę głównie do eleganckiego wyglądu oraz trwałości drewnianych podłóg. Na polskim rynku preferowane są gatunki drewna o ciemniejszych barwach, gdyż obecnie panuje moda na łączenie ciemnego koloru podłóg z jasnymi meblami. Z tego powodu popularnością cieszy się czarny orzech amerykański, wykorzystywany głównie w najbardziej renomowanych projektach. Obserwowane jest także stałe zainteresowanie białym dębem amerykańskim oraz jesionem.
Drewniane podłogi są także doceniane w innych krajach w Europie, w szczególności w Niemczech, gdzie na znaczeniu zyskuje zrównoważone projektowanie. Natomiast w Wielkiej Brytanii od dawna popularne były podłogi dębowe. Jednak w ostatnim czasie Anglicy zaczynają doceniać podłogi z takich gatunków drewna, jak jesion i klon. W Europie obserwowane jest także stopniowo zwiększające się zapotrzebowanie na podłogi z wiązu. Natomiast jeżeli chodzi o drewniane podłogi układane na zewnątrz budynków, to we Włoszech wykonuje się je z jesionu modyfikowanego termicznie. Stanowi on bardziej ekologiczną alternatywę dla drewna egzotycznego.
W ostatnim czasie coraz więcej klientów poszukuje podłóg w stylu rustykalnym i pod tym względem rynek polski nie jest wyjątkiem. Sęki i drobne niedoskonałości drewna, czyli cechy, które do niedawna były niepożądane, obecnie stanowią o naturalnej atrakcyjności podłóg. Tendencja ta nie obowiązuje jednak we Włoszech, gdyż tam preferowane jest drewno gładkie, bez wad. Ponadto Włosi poszukują desek z litego oraz uszlachetnionego drewna, które są szersze niż w innych krajach w Europie.
„Moim zdaniem zawsze będzie zapotrzebowanie na wysokiej jakości podłogi z drewna. Moda i trendy się zmieniają, ale drewnianą podłogę zawsze można powtórnie zabezpieczyć odpowiednim materiałem, aby służyła przez dziesiątki lat. Wytrzymałość oraz długowieczność podłóg z litego drewna jest ich kluczową zaletą. Dlatego też klienci coraz częściej przedkładają wysokiej jakości podłogi drewniane nad tanie panele podłogowe, które są nietrwałe” – powiedział David Venables.
Przykłady podłóg wykonanych z amerykańskiego drewna liściastego w budynkach użyteczności publicznej
Czerwony dąb amerykański
Gatunek coraz częściej wybierany przez projektantów i architektów na całym świecie do wykonania podłóg, również ze względu na szeroką dostępność tego drewna. Kolor bielu może się wahać od białego do jasnobrązowego, natomiast twardziel ma barwę czerwonobrązową. Czerwony dąb amerykański wygląda podobnie do białego dębu amerykańskiego, jednak ma nieco mniej wyrazisty rysunek słojów ze względu na mniejsze promienie rdzeniowe. Drewno to ma najczęściej prosty układ włókien i chropowatą fakturę.
Czerwony dąb amerykański został wykorzystany do wykonania podłóg, sufitów, ścian, schodów, elementów wyposażenia wnętrz i stolarki wewnętrznej w Konserwatorium Muzycznym w Amsterdamie. Dzięki niemu udało się uzyskać atrakcyjny kontrast wizualny ze szklanymi ścianami zewnętrznymi, stalowymi schodami i majestatycznymi kolumnami z betonu.
Biały dąb amerykański
Gatunek ten stanowi alternatywę dla dębu europejskiego. Dzięki jednolitej kolorystyce i szerokiej dostępności surowca cieszy się dużą popularnością wśród producentów podłóg.
Biały dąb amerykański został zastosowany w tak prestiżowych projektach, jak Opera Królewska w Kopenhadze (Dania) czy też Muzeum na rzece w Antwerpii (Belgia), gdzie posłużył do wykonania wysokiej jakości podłóg o wysokiej trwałości. Rudy de Keyser, wykonawca podłóg w Muzeum w Antwerpii, zdecydował się na użycie właśnie tego gatunku ze względu na wysoką odporność tego drewna na zużycie oraz jego dużą dostępność (łączna powierzchnia ułożonych w muzeum podłóg wynosi 7000 m2). Aby zapewnić podłodze dodatkową wytrzymałość na czynniki zewnętrzne, pod jej powierzchnią zamontowano bazę złożoną z płyt gipsowych. Grubość warstwy użytkowej desek podłogowych wyniosła 8 mm. Podłoga została wykończona warstwą oleju oraz środka ognioodpornego na bazie soli, ze szczególnym uwzględnieniem dróg ewakuacyjnych.
„Pomimo zastosowania warstw oleju i środka ognioodpornego charakterystyczny kolor białego dębu pozostał jednolity w całym budynku. Jesteśmy niezmiernie zadowoleni z efektu końcowego” – powiedział Mark Sette, architekt Muzeum na rzece w Antwerpii.
Czarny orzech amerykański
Jest to jeden z najbardziej trwałych i odpornych na zniszczenie gatunków drewna, nawet w bardzo niekorzystnych warunkach. Drewno bielu orzecha amerykańskiego jest kremowobiałe, a drewno twardzieli ma kolor od jasnobrązowego do ciemnego czekoladowego brązu, na którym czasem pojawiają się ciemniejsze lub fioletowawe smugi.
Gatunek ten charakteryzuje się prostym układem włókien, chociaż może także wystąpić ich falistość. Ciemne drewno twardzieli z czasem jaśnieje pod wpływem ekspozycji na promienie słoneczne.
Pracownia architektoniczna AHK Interiors wybrała czarny orzech amerykański do wystroju wnętrza Biblioteki Uniwersytetu Zayed (Zjednoczone Emiraty Arabskie) ze względu na jego ciemny, naturalny kolor i niezwykłe walory estetyczne. Inspiracją dla projektu były tradycyjne amfiteatry.
Carrie Das, kierownik ds. projektowania, AHK Interiors mówi: „Zdecydowaliśmy się na użycie czarnego orzecha amerykańskiego ze względu na jego wysoką wytrzymałość, atrakcyjny wizualnie, prosty rysunek słojów, a także trwałość i odporność rdzenia drewna na rozkład. Wykorzystując w projekcie orzech, udało się stworzyć wnętrze, które łączy w sobie nowoczesność z nostalgicznym klimatem dawnych bibliotek. Użycie drewna ociepla wnętrze biblioteki i nadaje jej klasyczny, ponadczasowy wymiar”.
Twardy klon amerykański
Połączenie trwałości, odporności na zużycie i ścieranie, a także zwartej, gładkiej struktury sprawia, że ten gatunek drewna idealnie sprawdza się na podłogach w miejscach o dużym natężeniu ruchu, takich jak teatry, sale koncertowe, siłownie czy obiekty sportowe.
Twardy klon amerykański został wybrany do wykonania podłóg, ścian i stolarki wewnętrznej w audytorium i sali konferencyjnej w Castellón w Walencji (Hiszpania).
We wnętrzu jasny kolor amerykańskiego klonu kontrastuje z chłodnymi barwami elementów wykonanych z kamienia. Zgodnie z wymogami wszystkie powierzchnie wykonane z drewna zostały zabezpieczone ognioodpornym środkiem.
Wiśnia amerykańska
Wiśnia amerykańska to wysokiej klasy drewno z jasnokremowym bielem oraz wyrazistą, czerwonobrązową twardzielą, która ciemnieje w wyniku ekspozycji na światło słoneczne. Drewno wiśni amerykańskiej charakteryzuje się jednolitym usłojeniem i gładką strukturą. Jest odporne na zniszczenie i rozkład.
Pracownia architektoniczna GMP Studio wybrała wiśnię amerykańską do wykonania podłóg w Centrum Konferencyjnym w Rimini, które jest jednym z największych, a jednocześnie najbardziej ekologicznych tego typu obiektów we Włoszech. Początkowo architekci mieli zamiar wykonać podłogę z drewna pochodzącego z recyklingu, jednak ostatecznie architekt Volkwin Marg zdecydował się na użycie wiśni amerykańskiej, eleganckiego drewna o ciepłej barwie i atrakcyjnym wyglądzie.
Wyzwanie, z jakim musieli zmierzyć się architekci, polegało na odpowiednim ułożeniu drewna o nieregularnym rysunku na dużej powierzchni podłogowej. Sprostali temu zadaniu znakomicie, tworząc unikalny wystrój tego miejsca.
(ach)
