Tekstylia opowiadają historie. Niosą wspomnienia, odzwierciedlają tożsamości i dokumentują zmiany społeczne. Spojrzenie w ich przeszłość pozwala na głębsze zrozumienie status quo i ożywia zapomniane praktyki. Powstaje pytanie, jak możemy uczyć się z przeszłości, aby kształtować bardziej zrównoważoną i świadomą przyszłość? Odpowiedzi dostarczy Heimtextil Trends 25/26, który odbędzie się w ramach targów Heimtextil (14-17 stycznia 2025 r.) we Frankfurcie nad Menem.
Heimtextil Trends 25/26 pod hasłem „Future Continuous” przedstawi wizjonerską perspektywę dalekosiężnego znaczenia tekstyliów. Pokaże ich centralną rolę w rozwoju technologicznym, kulturowym i ekologicznym. Otworzy także nowe, ekscytujące perspektywy dla przyszłości przemysłu tekstylnego.
Kuratorami wydarzenia będą Valentina Ciuffi i Joseph Grima, założyciele platformy wzorniczej Alcova, która szczególne uznanie i popularność zdobyła na Milan Design Week. Przeprowadzili oni sześć inspirujących wywiadów z międzynarodowymi projektantami, badaczami tekstyliów i przedstawicielami stowarzyszeń i instytucji. Są to głosy różnych gałęzi przemysłu tekstylnego, które rzucają nowe światło na różne aspekty przemysłu tekstylnego. Historie te przeplatają tradycję i innowację, rzemiosło z nowoczesną technologię i zapraszają do odkrywania nowych dróg dla przyszłości tekstyliów.
Tekstylia jako element łączący przeszłość z przyszłością
Tekstylia to coś znacznie więcej niż tylko tkaniny, są one bowiem głęboko osadzone w historii i kulturze. Nawet słowo „tekst” pochodzi od łacińskiego „texere”, co oznacza „tkać”. Pokazuje to, że tekstylia służyły jako środek wyrazu i komunikacji na długo przed pisaniem. Tekstylia łączą narracje, przeplatają wątki fabularne i są centralnym elementem naszej technologii od tysięcy lat.
Janis Jefferies, pionierka badań nad tekstyliami, jasno mówi w wywiadzie: „Przędzenie i tkanie włókien było pierwszą ludzką technologią, a tym samym podstawą architektury i matematyki. Dzisiaj tekstylia są w centrum uwagi nowego, zrównoważonego sposobu myślenia: odchodzenia od czystego «recyklingu, redukcji i ponownego wykorzystania» w kierunku rolnictwa regeneracyjnego i słownictwa, które mówi o «przywracaniu, odnawianiu i uzupełnianiu». Rozwój ten oznacza głęboką zmianę w dyskursie zrównoważonego rozwoju – w kierunku holistycznego podejścia, które postrzega tekstylia jako klucz do zrównoważonej przyszłości.”
Renesans naturalnych włókien i tradycyjnego rzemiosła
W środku żyjącego w szybkim tempie, cyfrowego świata rozwija się ruch, który prowadzi z powrotem do fizycznych, dotykowych aspektów życia. Tekstylia odgrywają w tym centralną rolę. Łączą ludzi z ich dziedzictwem kulturowym i tworzą kontrast do wirtualnej egzystencji dzięki swojej materialnej jakości. W obecnej kulturze jednorazowości, która faworyzuje mające krótki czas życia, często niepodlegające naprawie produkty, tekstylia i rzemiosło oznaczają autentyczność, zrównoważony rozwój i prawdziwe wartości. Tworzą moment uwagi w świecie zdominowanym przez ekrany – i dają poczucie, że można naprawdę czegoś dotknąć ponownie.
Ilse Crawford, znana projektantka wnętrz i założycielka StudioIlse, podkreśla: „W coraz bardziej cyfrowym i bezcielesnym świecie istnieje głęboka potrzeba fizycznej łączności. Naturalne włókna, takie jak: konopie, juta, len i pokrzywa dokonują niezwykłego powrotu. Od wieków są cenione za trwałość i wygodę.”
Christine Ladstätter, menedżer ds. innowacji w Salewa, wskazuje na inny ważny aspekt: „W ostatnich dekadach pojawił trend w kierunku większego doceniania lokalnych materiałów i technik.” Jej projekty podkreślają rosnące znaczenie rzemiosła. Skupia się ona na promowaniu lokalnego rolnictwa i zachowaniu tradycyjnych pasterskich krajobrazów.
Wellbeing Collection, StudioIlse x Nanimarquina, 2019, Fot: Albert Font
Cyrkulacja i przejrzystość jako podstawa przyszłości
Szybka konsumpcja i kultura jednorazowości dominują we współczesnym świecie. Jednak troska o przyszłości staje się coraz bardziej widoczna także w przemyśle tekstylnym. Sektor ten stoi na krawędzi zmian w kierunku zrównoważonej, połączonej i przejrzystej przyszłości.
Dirk Vantyghem, dyrektor generalny Euratex, podkreśla, że sektor tekstylny w UE jest obecnie dzięki Europejskiemu Zielonemu Ładowi bardziej niż kiedykolwiek w centrum uwagi, a nie w ostatniej kolejności. W czasach globalnej niepewności rośnie zapotrzebowanie na trwałe, funkcjonalne i zrównoważone produkty. Jednak wielu producentów często używa arbitralnie takich terminów jak „zrównoważony” lub „o obiegu zamkniętym”. To sprawiło, że Parlament Europejski prowadzi kampanię na rzecz większej identyfikowalności w łańcuchu dostaw. Zwalcza w ten sposób greenwashing (nierzetelny marketing ekologiczny) i umożliwia konsumentom podejmowanie bardziej świadomych decyzji zakupowych.
Simone van der Burg i Lucas Evers, liderzy w WAAG Future Lab, podkreślają znaczenie otwartej i współtwórczej produkcji. Ich podejście ma na celu wykorzystanie lokalnych zasobów, takich jak barwniki i włókna ze źródeł naturalnych. Skupiają się tutaj na demokratyzacji procesów produkcyjnych. Projektanci i twórcy otrzymują dostęp do narzędzi i zasobów typu open source, aby mogli swobodnie eksperymentować – bez wysokich kosztów.
Włoska projektanta i wykładowczyni Eugenia Morpurgo wzywa do gruntownego przemyślenia praktyk rolniczych w produkcji tekstyliów i odejścia od materiałów na bazie ropy naftowej. Ostrzega przed modelami ekonomicznymi, które faworyzują produkty jednorazowego użytku zamiast trwałych alternatyw. Jej projekt Syntropic Materials bada rolnictwo regeneracyjne jako zrównoważone rozwiązanie dla tekstyliów i żywności. Celem jest poprawa zdrowia gleby i bioróżnorodności. Morpurgo podkreśla, że prawdziwe koszty – od zużycia zasobów po długoterminową żyzność gleby – muszą być brane pod uwagę przy ocenie zrównoważonego rozwoju.
DON’T RUN – BETA, 2013, udostępnione przez Eugenię Morpurgo, Fot. Eugenia Morpurgo
Heimtextil Trends 25/26 Paleta kolorów Fot: Alcova for Heimtextil
Kolory, które opowiadają historie
Od Naturally Uneven Green (z ang. naturalnie nierówna zieleń) do End of Petrol (z ang. koniec benzyny) i Imperfect Pink (z ang. niedoskonały róż) – Heimtextil Trends 25/26 pokaże wizjonerską paletę kolorów, którą Alcova zinterpretowała zarówno wizualnie, jak i językowo. Zainspirowane sześcioma wywiadami kolory przeplatają pomysły i koncepcje, które pojawiły się podczas dyskusji. W ten sposób opowiadają żywą historię. Naturalne, niebielone odcienie spotykają się z dynamicznymi, żywymi kolorami i odzwierciedlają napięcie między tradycją a innowacją. Ten kontrast reprezentuje aktywną równowagę, która stale ewoluuje – charakteryzuje się odnową, wzrostem i wizją przyszłości wykraczającą poza zwykłą zrównoważoność.
Broszura Trendów jest dostępna pod linkiem:
https://heimtextil.messefrankfurt.com/frankfurt/en/programme-events/trends.html
(opr. jz)
